Skip to main content

Οι πρακτικές και θεραπευτικές επιδράσεις της συγχώρησης αποδεικνύονται ευεργετικές σε διάφορα πλαίσια, τόσο σε προσωπικό οσο και σε κοινωνικό επίπεδο.  Η συγχώρηση μειώνει το άγχος και την κατάθλιψη, αυξάνει την αυτοεκτίμηση και τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων, δίνει ελπίδα και βοηθάει να επουλωθούν παλιές πληγές που προκαλούνται από άδικες συμπεριφορές. Βοηθάει τα άτομα που υποφέρουν από μετα-τραυματικό στρες, κακοποίηση, βία, σχολικό εκφοβισμό, απόρριψη και κάθε άλλης μορφής ψυχικό τραύμα, να δουν τη ζωή με άλλη προοπτική, να κατανοήσουν το ευάλωτο της ανθρώπινης φύσης και να είναι συναισθηματικά, σωματικά και ψυχικά πιο υγιή. 

Πίσω από τα καθημερινά παραδείγματα μίσους και αδικίας κρύβονται ιστορίες πραγματικών ανθρώπων, των οποίων ο πόνος από τα τραύματα που υπέστησαν είναι τόσο βαθύς, που η πρόταση της συγχώρησης γι’ αυτούς δεν είναι τίποτε άλλο παρά μόνο μια ουτοπία. Παρ’ όλα αυτά, τόσο οι πνευματικοί ηγέτες, όσο και οι κοινωνικοί επιστήμονες επιμένουν συστηματικά ότι η συγχώρηση είναι η μόνη λύση πάνω στην οποία μπορεί να βασιστεί μια κοινωνία και που δίνει ελπίδα για το μέλλον.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 οι κοινωνικοί επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν και να εφαρμόσουν τη συγχωρητικότητα στην κοινωνία. Έχουν δημοσιευτεί εκατοντάδες πρόσφατες έρευνες που αποδεικνύουν ότι η εφαρμογή της συγχώρησης συνδέεται άμεσα με συναισθηματική και πνευματική θεραπεία του ατόμου, αλλά συμβάλλει και στη δημιουργία ειρηνικών κοινοτήτων. Οι πρακτικές και θεραπευτικές επιδράσεις της συγχώρησης αποδεικνύονται ευεργετικές σε διάφορες περιπτώσεις, όπως σε ανθρώπους που υποφέρουν από μετατραυματικό στρες, σε θύματα πολέμου, ρατσισμού, κακοποίησης, βίας και φυσικά σχολικού εκφοβισμού. Ο σύνδεσμος ανάμεσα στη συγχώρηση και στην υγεία οδήγησε και σε νέες έρευνες που αφορούν στη φυσική κατάσταση ενός ατόμου και αποδεικνύουν ότι η εφαρμογή της συγχωρητικότητας ελαττώνει τη βαρύτητα των καρδιακών νοσημάτων, παρατείνει τη ζωή των καρκινοπαθών και προετοιμάζει τους σε τελικό στάδιο πάσχοντες για έναν πιο ήρεμο θάνατο.

Τα τραυματισμένα συναισθήματα, όταν δεν λυθούν με υγιή τρόπο, τραυματίζουν με τη σειρά τους και τις σχέσεις. Η οργή και ο θυμός μπορούν να μετατεθούν σε άλλους που δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την αρχική αδικία. Για παράδειγμα, ένα παιδί που στερήθηκε την αγάπη της μάνας του, μπορεί να θέλει να τιμωρήσει τον αδελφό του και ο αδελφός με τη σειρά του τον συμμαθητή του. Ή ο στερημένος συναισθηματικά από τη γονεϊκή αγάπη γιος ή κόρη, αν δεν αποκαταστήσουν υγιώς μέσα τους τα συναισθήματα αυτής της στέρησης, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να επαναλάβουν το ίδιο στα δικά τους παιδιά, όταν δημιουργήσουν δική τους οικογένεια. Έχουμε εδώ το φαινόμενο του “ντόμινο”.

Η συγχώρηση μπορεί να θεραπεύσει και τα πιο βαθιά τραύματα. Μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση σχέσεων που φαινομενικά έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη θραύση. Μπορεί να αναβιώσει μια τραυματισμένη αγάπη προς κάποιον που μας πλήγωσε. Μπορεί να επαναφέρει την αγάπη στην καρδιά, ακόμα και αν ο άλλος αρνείται αυτό το δώρο, για δικούς του λόγους. Σταματά τον φαύλο κύκλο του μίσους και της αντεκδίκησης. Αναδεικνύει την αξία του ανθρώπινου προσώπου, τόσο στους άλλους που μας πλήγωσαν όσο και στον εαυτό μας αλλά και στην ανθρωπότητα εν γένει. Μας βοηθάει να δούμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης, όπου υπάρχει, και να κατανοήσουμε με αυτόν τον τρόπο το ευάλωτο της ανθρώπινης φύσης. Όλοι πληγώνουμε και πληγωνόμαστε. Συνειδητοποιώντας ότι και εμείς πληγώνουμε τους άλλους, μπορούμε πιο εύκολα να κατανοήσουμε και να συγχωρήσουμε αυτούς που μας πλήγωσαν.

Από το βιβλίο “Σύγκρουση και Συνύπαρξη” (Γαλίτη, 2017 Εκδόσεις Γρηγόρη).