Μέσα από την εφαρμογή του προγράμματος στην τάξη οι μαθητές συμφιλιώθηκαν μεταξύ τους και μειώθηκαν οι εντάσεις και οι προστριβές. Έμαθαν να αναγνωρίζουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης στις μεταξύ τους συγκρούσεις , να ζητούν συγγνώμη και να συγχωρούν. Πάνω από όλα όμως, μέσα από τις διάφορες δράσεις , κατακλύσθηκαν οι καρδούλες τους από το συναίσθημα της αγάπης. Χαρακτηριστικό περιστατικό η συμμετοχή του μαθητή Γ.Π. (ενός παιδιού με θυμώδη και απρόβλεπτη συμπεριφορά) στο παιχνίδι της συγγνώμης στο οποίο όλοι οι μαθητές αλλά και οι εκπαιδευτικοί του προγράμματος ζήτησαν συγγνώμη για κάτι που μετάνιωσαν και συγχωρέθηκαν. Σε όλες τις δράσεις ήταν έντονη η εκδήλωση της αγάπης από όλους προς όλους με αξέχαστη τη στιγμή που μια μαθήτρια είπε προς μια άλλη : «Ευχαριστώ το Θεό που σε δημιούργησε και υπάρχεις στη ζωή μου!»
Επιπλέον, οι μαθητές εξασκήθηκαν σε αρετές όπως η υπομονή, η ευγένεια, η δικαιοσύνη και η καλοσύνη. Έμαθαν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους θετικά και αρνητικά, είτε αυτά ήταν προς το φιλικό περιβάλλον είτε προς την οικογένειά τους. Υιοθέτησαν διάφορους τρόπους διαχείρισης των αρνητικών συναισθημάτων ειδικά του θυμού χρησιμοποιώντας το «θυμόμετρο». Ήταν εκπληκτικό το γεγονός ότι είχε τόσο πολύ δημιουργηθεί στην τάξη ένα πλαίσιο σιγουριά και ασφάλειας, ώστε μαθητές κι εκπαιδευτικοί συζήτησαν για εκείνα που τους θυμώνουν τόσο στο σχολικό όσο και στο οικογενειακό τους περιβάλλον κι αντάλλαξαν ιδέες για τον τρόπο αντιμετώπισής τους. Για παράδειγμα μια μαθήτρια πρότεινε πως όταν θυμώνουμε μπορούμε να προσευχηθούμε στον Θεό να μας βοηθήσει γιατί έτσι κάνει και η γιαγιά της.
Επίσης εξασκήθηκαν στην αναγνώριση άδικων συμπεριφορών καθώς και στην ενσυναίσθηση. Χαρακτηριστικό περιστατικό ήταν η προτίμηση των πιο ζωηρών μαθητών να ενσαρκώσουν ρόλους σε μια δραματοποίηση όχι μόνο των θυτών αλλά και των θυμάτων μιας άδικης συμπεριφοράς. Πρόσφεραν δώρα στους γονείς τους και στους φίλους τους με το καλαθάκι της φιλίας καλλιεργώντας την ευγνωμοσύνη και τη γενναιοδωρία. Ακόμη μπόρεσαν να δουν τα θετικά στοιχεία στους άλλους αλλά και στους εαυτούς τους αποκτώντας έτσι αυτοεκτίμηση. Εντυπωσιακή ήταν η φράση του μαθητή Γ. Π. : « Είμαι κι εγώ χαμογελαστός , ευγενικός κι έχω καλή καρδιά!» και του μαθητή Α. Π. για τον μαθητή Γ. Π. : « Είναι άριστος στα Μαθηματικά».
Έτσι μέσα από το πρόγραμμα αυτό μαθητές, γονείς κι εκπαιδευτικοί ήρθαν πιο κοντά, συνεργάστηκαν και υιοθέτησαν καλύτερες πρακτικές διαχείρισης συγκρούσεων κι αρνητικών συναισθημάτων μέσα σε ένα πλαίσιο αποδοχής της διαφορετικότητας και ΑΓΑΠΗΣ!
(εκπαιδευτικοί από το 12ο Δ.Σ. Λάρισας)
Σας ευχαριστώ για τη σημερινή συνάντηση. Ένα πραγματικό πανηγύρι αλληλεπίδρασης, ουσιαστικής επιμόρφωσης μέσα σε ένα πλαίσιο γνώσης, αληθινής και ουσιαστικής αγάπης προς τους μαθητές μας και προς τους γύρω μας. Πήρα τόσα πολλά! Γνώρισα τόσους ωραίους ανθρώπους παθιασμένους με το να δίνουν και να βιώνουν τη συγχωρητικότητα […] Σας ευχαριστώ για όλα! Δόξα τω Θεώ που σας γνωρίσαμε!
Με ευγνωμοσύνη
Ε. Κ.
Δεν είμαστε πια τάξη, γίναμε οικογένεια!
Σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου!
Ε. Σ.
Ένα μεγάλο “ευχαριστώ” για την ευκαιρία που μου δώσατε να μάθω και να ασχοληθώ με αυτή την αρετή που λέγεται “συγχώρηση” και την διαδικασία πραγμάτωσής της.
Θεωρώ ότι αυτό το πρόγραμμα πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά στα σχολεία αν θέλουμε να θεωρούμαστε παιδαγωγοί.
Τ. Δ.
Το πρόγραμμα της συγχώρεσης έχει εντυπωσιάσει τόσο εμένα όσο και τους μαθητές/τριες με τους γονείς. Μέσα από την αφήγηση, τα βιωματικά παιχνίδια, τις χειροτεχνικές δραστηριότητες … οι ψυχές των παιδιών «λειαίνονται» ανακαλύπτοντας την διάσταση της αγάπης στις καθημερινές τους σχέσεις.
Ευχαριστούμε πολύ.
Ε. Κ.
Μακάρι να εφαρμοζόταν αυτό το πρόγραμμα σε όλα τα σχολεία και σε όλες τις τάξεις. Είναι πραγματικά ευεργετικό για όλους τους εμπλεκόμενους στη μαθησιακή διαδικασία.
Τ. Β.
Τα παιδιά ενθουσιασμένα που περίμεναν πώς και πώς να κάνουμε μάθημα , γονείς επικοινωνούσαν μαζί μου και έλεγαν πόσο τους άρεσε
αυτό που κάναμε με τα παιδιά τα οποία τους τα περιέγραφαν με χαρά. Προσωπικά εγώ περίμενα με λαχτάρα να «παίξω» μαζί τους και να μαθαίνω κι εγώ μέσα από όλη αυτή την διαδικασία.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ της εφαρμογής στην Δ τάξη: Ήταν πολύ συγκινητικό να περιμένουν τα παιδιά να κάνουμε «κύκλο» και να στενοχωριούνται όταν χάναμε το μάθημα. Στο διάστημα που κάναμε αυτές τις δραστηριότητες παρατήρησα αλλαγή στη συμπεριφορά και στην ψυχολογία των μαθητών. Ιδιαίτερα θυμάμαι πώς άλλαξε η σχέση κάποιων κοριτσιών που δεν μπορούσαν να τα βρουν μεταξύ τους και όλα ξεκίνησαν όταν ένα κορίτσι μου είπε ότι ήταν απομονωμένο και δεν το δέχονταν τα άλλα, τα οποία δεν συγχωρούσαν την συμπεριφορά της και την θεωρούσα εγωιστική
Για μένα αυτό που άξιζε ήταν το «ταξίδι» και ήταν υπέροχο.
Οι μαθητές, μέσα από το πρόγραμμα έδειξαν να προβληματίζονται. Άρχισαν να βλέπουν πίσω από κάθε συμπεριφορά που μέχρι τότε κορόιδευαν μια αιτία, μια δικαιολογία. Άρχισαν να δικαιολογούν, να συν-χωρούν με τους άλλους στο πλαίσιο του σχολείου. Έδειξαν μέσα από τη συμπεριφορά τους πως αυτό που είναι πιο σημαντικό δεν είναι να είμαστε οι πρώτοι αλλά να είμαστε όλοι μαζί, ο καθένας με τις ιδιαιτερότητές του. Άρχισαν να δικαιολογούν “λάθη” σε μαθήματα ή συμπεριφορές και να λειτουργούν πιο συνειδητά ως ομάδα.
Ε. Π.