Για να κατανοήσουμε τι είναι η συγχώρηση θα πρέπει αρχικά να ορίσουμε τι δεν είναι συγχώρηση.
- η άρνηση,
- η αγνόηση,
- η υποτίμηση,
- η ανοχή,
- η λήθη,
- η δικαιολόγηση,
- ή η επιδοκιμασία της δυσάρεστης προσβολής του πλησίον μας προς το πρόσωπό μας.
Η συγχώρηση επίσης δεν πρέπει να ταυτίζεται με τη συμφιλίωση. Η συμφιλίωση απαιτεί δυο ανθρώπους σε αμοιβαία εμπιστοσύνη, ενώ η συγχώρηση μπορεί να γίνει μόνον από τον ένα, χωρίς να απαιτείται συναίνεση από τον άλλο. Για να συγχωρήσουμε δεν προαπαιτείται ο άλλος να έχει ζητήσει συγγνώμη. Η συγχώρηση τελείται μυστικά και αθόρυβα στην καρδιά του αδικημένου και αποτελεί μια προσωπική και δύσκολη πορεία προς την ενότητα. Η συμφιλίωση είναι ο ανώτερος στόχος και απώτερος σκοπός, που πολλές φορές όμως δεν είναι εφικτός για διάφορους λόγους.
Ο ορισμός της συγχωρητικότητας:
όταν άδικα πληγωνόμαστε από κάποιον άλλον, συγχωρούμε όταν υπερβαίνουμε την μνησικακία προς αυτόν που μας πλήγωσε προσπαθώντας να προσφέρουμε προς αυτόν συμπόνοια, καλοσύνη και αγάπη.
Η συγχώρηση ενός ανθρώπου που μας πλήγωσε (οποιαδήποτε πληγή ή προσβολή είναι αυτή) περιλαμβάνει:
- να αναγνωρίσουμε την εγγενή αξία του. Η αξία του δεν εξαρτάται από την εμφάνιση του, τη συμπεριφορά του, τις ικανότητες του κ.α. αλλά από την έμφυτη αξία που κάθε άνθρωπος φέρει μέσα του από την γέννησή του (το κατ’ εικόνα με τη θεολογική ορολογία) και που τον κάνει μοναδικό και ανεπανάληπτο.
- να καλλιεργήσουμε για αυτόν καλές σκέψεις, συμπονετικά αισθήματα και να εκδηλώσουμε πράξεις αγάπης και όχι πράξεις εκδικητικότητας
- να συμπεριφέρθούμε προς αυτόν με σεβασμό και μεγαλοψυχία.
Η συγχώρηση είναι μια διαδικασία κάποιες φορές πιο σύντομη, κάποιες άλλες επίπονη ή μακροχρόνια, ανάλογα το μέγεθος της πληγής/προσβολής καθώς και την προσωπικότητα του πληγέντος ανθρώπου. Η διαδικασία της συγχωρητικότητας περιγράφεται αναλυτικά στο βιβλίο του R. Enright (2001) «Forgiveness is a Choice: A Step-by-Step Process for Resolving Anger and Restoring Hope».
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την θεωρία, τα χαρακτηριστικά και τη διαδικασία της συγχωρητικότητας, την ψυχική ανθεκτικότητα, τη διαχείριση του θυμού καθώς και την πρακτική εφαρμογή της στον χώρο της εκπαίδευσης- και όχι μόνον- μπορείτε να μελετήσετε τα σχετικά βιβλία:
- Γαλίτη-Κυρβασίλη, Π. (2021), Τραύμα και θαύμα: ιστορίες ψυχικής ανθεκτικότητας και συγχώρησης. Αθήνα: εκδόσεις εν πλω.
- Γαλίτη-Κυρβασίλη, Π. (2017). Σύγκρουση και Συνύπαρξη στο σχολείο και στην κοινότητα. Αποκαταστατική Δικαιοσύνη και Συγχώρηση. Προγράμματα και σχέδια εργασίας. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
- Γαλίτη-Κυρβασίλη, Π. & Enright, R. (2015). Αξιοποιώντας τον Καλύτερό μου Εαυτό. Μια στρατηγική αντιμετώπισης θυμού και βίας μέσα από την πρακτική της συγχώρησης. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
Παρουσιάσεις των βιβλίων
- Διαβάστε τη βιβλιοπαρουσίαση : Αξιοποιώντας τον Καλύτερό μου Εαυτό. Μια στρατηγική αντιμετώπισης θυμού και βίας μέσα από την πρακτική της συγχώρησης από τον κ. Πολύβιο Ι. Στράντζαλη, Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου κλ. ΠΕ01 Κεντρικής Μακεδονίας.
- Διαβάστε την βιβλιοπαρουσίαση: Τραύμα και θαύμα: ιστορίες ψυχικής ανθεκτικότητας και συγχώρησης από την κ. Νίκη Κατσιάπη, MEd – Δρ. Παιδαγωγικής, Διευθύντρια της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Πύργου.
- Διαβάστε την βιβλιοπαρουσίαση:Τραύμα και θαύμα: ιστορίες ψυχικής ανθεκτικότητας και συγχώρησης από τον ιστότοπο Διάστιχο